Όραμα
Το όραμα για την περιοχή δεν μπορεί να είναι άλλο από την αειφορία της, την περιβαλλοντική, οικονομική και κοινωνική βιωσιμότητα με διατήρηση ζωντανών και βιώσιμων ανθρώπινων κοινοτήτων, με ανταγωνιστική οικονομική ανάπτυξη, κοινωνική συνοχή, ποιότητα ζωής και διατήρηση των φυσικών και πολιτιστικών πόρων.
Κεντρικός στόχος
Εισαγωγικά, τονίζεται ότι η τοπική στρατηγική έχει πολυτομεακό χαρακτήρα συμβάλλοντας στην επίτευξη λύσεων στα τοπικά αναπτυξιακά προβλήματα διαφορετικών τομέων με δράσεις οι οποίες λειτουργούν συμπληρωματικά μεταξύ τους. Όπως επίσης ρητά προβλέπεται, οι στρατηγικοί στόχοι εξυπηρετούν το σύνολο των θεματικών στόχων: 1. Ενίσχυση της διαφοροποίηση της οικονομίας (μεταποίηση και αγροδιατροφή), 2. Ενίσχυση επιχειρήσεων για την βελτίωση της ελκυστικότητας της περιοχής, 3. Ενδυνάμωση του τοπικού κοινωνικού ιστού μέσω κοινωνικών δράσεων, 4. Βελτίωση ποιότητας ζωής τοπικού πληθυσμού και των μεταναστών / προσφύγων, 5. Διατήρηση και βελτίωση των πολιτιστικών στοιχείων της περιοχής, 6. Προστασία και ανάδειξη φυσικού περιβάλλοντος, και 7. Ανάπτυξη της δικτύωσης, της συνεργασίας και της καινοτομίας.
Η ειδικότερη πρόβλεψη σχετικά με το θεματικό στόχο «Ανάπτυξη της δικτύωσης, της συνεργασίας και της καινοτομίας» ικανοποιείται αναφορικά με το κατ’ ελάχιστο 3% της δημόσιας δαπάνης του τοπικού προγράμματος.
Επίσης, ο σχεδιασμός του τοπικού προγράμματος είναι συνεπής ως προς την απαίτηση υλοποίησης δράσεων / ενεργειών κυκλικής οικονομίας, αξιοποίησης ΤΠΕ, κοινωνικής ένταξης, βελτίωσης της ποιότητας ζωής, προστασίας από φυσικές καταστροφές, αύξηση συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας, καταπολέμησης ψηφιακού αναλφαβητισμού, έργων που συμβάλλουν στην ανάπτυξη της καινοτομίας, των συλλογικών δράσεων, της δικτύωσης και της συνεργασίας, με το υποχρεωτικό ποσοστό 10% της συνολικής Δημόσιας Δαπάνης του τοπικού προγράμματος.
Τέλος, η τοπική στρατηγική περιλαμβάνει 3 σχέδια διατοπικής και 3 σχέδια διακρατικής συνεργασίας.
Ως Κεντρικός Στόχος του Προγράμματος ορίζεται ο ακόλουθος:
Ολιστική ανάπτυξη της περιοχής παρέμβασης στους τομείς της οικονομίας, της κοινωνικής συνοχής, του πολιτισμού και του περιβάλλοντος, με μεθόδους που προωθούν τη βιο-οικονομία και την κυκλική οικονομία, την εκπαίδευση και τη συνεργασία.
Στρατηγικοί στόχοι
Οι στρατηγικοί στόχοι που διατυπώνονται αναφορικά με την τοπική στρατηγική, καλύπτουν με ολοκληρωμένο τρόπο, την οικονομία, το ανθρώπινο κεφάλαιο και τον τοπικό πληθυσμό, το περιβάλλον, τις τοπικές και υπερτοπικές συνεργασίες. Σχηματίζονται δηλαδή από τη συνάρθρωση υψηλής σημασίας επιθυμητών στόχων, για το περιβάλλον, την ανθρώπινη κοινωνία και την τοπική οικονομία. Πιο αναλυτικά ως στρατηγικοί στόχοι ορίζονται:
Οικονομία
● Στήριξη νέων και υφιστάμενων επιχειρηματικών μονάδων, διατήρηση και δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης
Ανθρώπινο κεφάλαιο και τοπικός πληθυσμός
● Βελτίωση του ανθρώπινου κεφαλαίου και σύγκλιση προς μια αξιοβίωτη καθημερινότητα
Περιβάλλον
● Εμπλουτισμός περιβαλλοντικών υποδομών, προστασία και ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος
Τοπικές συνεργασίες
● Ενίσχυση τοπικών συμπράξεων επιχειρηματικής και κοινωνικής ανάπτυξης
Υπερτοπικές συνεργασίες
● Εξωστρεφής τοπική ανάπτυξη
Στρατηγική για την επίτευξη των στόχων
Η ανάπτυξη στις αγροτικές περιοχές δεν μπορεί, λόγω των ιδιαιτεροτήτων της φυσικής και κοινωνικοοικονομικής πραγματικότητας να είναι μερική και κλαδική. Αντίθετα οφείλει, για να έχει πραγματική υπόσταση και νόημα, να είναι πολυδιάστατη και πολυλειτουργική και μάλιστα να εξασφαλίζει, τόσο τη διαχρονική και διεποχική πολυαπασχόληση των κατοίκων, όσο και τη δυνατότητά τους να ζουν µια αξιοβίωτη καθημερινότητα.
Ο ολοκληρωμένος χαρακτήρας θα διασφαλιστεί με τη συμπληρωματικότητα και συνεκτικότητα των προτεινόμενων δράσεων, καθώς και με την αντιπροσωπευτικότητα του συστήματος διακυβέρνησης.
Η τοπική στρατηγική συνεισφέρει στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που έχουν αποτυπωθεί στο μακροπρόθεσμο όραμα για τις αγροτικές περιοχές της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της πληθυσμιακής συρρίκνωσης, της πρόσβασης και της βελτίωσης βασικών υπηρεσιών, της δημιουργίας ευκαιριών απασχόλησης και κοινωνικής ένταξης.
Το ανάπτυγμα των παρεμβάσεων της τοπικής στρατηγικής καλύπτει την τοπική ανάπτυξη στους τομείς της διαφοροποίησης των οικονομικών δραστηριοτήτων, των βραχέων αλυσίδων αξίας και της τοπικής παραγωγής τροφίμων, των αγροτικών υπηρεσιών, του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής καθώς και της βιοοικονομίας.
Στην περιοχή παρέμβασης έχει παγιωθεί η προστιθέμενη αξία της προσέγγισης LEADER, η ενδυνάμωση του κοινωνικού κεφαλαίου, η εμπιστοσύνη στην ΟΤΔ, η κινητοποίηση των τοπικών κοινοτήτων στις προσκλήσεις συναντήσεων και εκδήλωσης ενδιαφέροντος, και η συνεργασία των τοπικών εταίρων / ενδιαφερομένων μερών.
Καθώς οι αγροτικές περιοχές μαστίζονται από πλήθος προβλημάτων όπως η μικρή οικονομική δραστηριότητα, η έλλειψη ελκυστικών ευκαιριών απασχόλησης, οι ελλείψεις δεξιοτήτων, η ανεπαρκής επένδυση σε υποδομές και η έλλειψη βασικών και κοινωνικών υπηρεσιών υποστήριξης, η ενίσχυση του κοινωνικοοικονομικού ιστού και η ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας αποτελεί προτεραιότητα για την τοπική ανάπτυξη.
Με συνέπεια προς βασικές αρχές σχεδιασμού ανάπτυξης της υπαίθρου, η τοπική στρατηγική ενσωματώνει ως αφετηρία και συστατικά της τα ακόλουθα:
● Ορισμός ενός κοινού οράματος / κεντρικού στόχου που κοιτάζει προς το μέλλον.
● Ολιστική, γεωγραφικά εστιασμένη, ήπια, οικολογικο-κεντρική και ανθρωπο-κεντρική παρέμβαση.
● Επιδίωξη μέγιστης αξιοποίησης των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων.
● Στήριξη της αποτελεσματικής παροχής δημόσιων υπηρεσιών και υποδομών με προτεραιότητα σε υποεξυπηρετούμενες αγροτικές κοινότητες για τη βελτίωση της ευημερίας των κατοίκων.
● Ενίσχυση των ορεινών και των απομονωμένων περιοχών. Υποστήριξη της διασύνδεσης με τις αστικές και παράκτιες περιοχές αξιοποιώντας τη χωρική συνέχεια και τις λειτουργικές σχέσεις τους.
● Προώθηση ολοκληρωμένου σχεδιασμού που λαμβάνει υπόψη τη διαχείριση των περιβαλλοντικών πιέσεων, τον τοπικό πληθυσμό και την παραγωγική βάση.
● Δημιουργία ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για τις επενδύσεις, υποστήριξη της επιχειρηματικότητας για βιώσιμη λειτουργία και δημιουργία θέσεων εργασίας, υποστήριξη της διαφοροποίησης της τοπικής οικονομίας μέσω επενδύσεων και clusters.
● Έμφαση σε παραγωγικούς κλάδους που παρουσιάζουν υστέρηση και πράξεις που συμβάλλουν στη διάδοση της κυκλικής οικονομίας, στην αξιοποίηση ΤΠΕ, στην κοινωνική ένταξη, στην προστασία από φυσικές καταστροφές, στην καταπολέμηση του ψηφιακού αναλφαβητισμού και στην ενίσχυση των δικτυώσεων και συμπράξεων.
● Διασύνδεση του πρωτογενή τομέα με τους λοιπούς τομείς της τοπικής οικονομίας.
● Προώθηση της κοινωνικής, οργανωτικής και τεχνολογικής καινοτομίας και των δραστηριοτήτων προστιθέμενης αξίας σε καθιερωμένους και αναδυόμενους τομείς.
● Ενίσχυση καινοτόμων προσεγγίσεων για να ξεπεραστούν τα εμπόδια της φυσικής απόστασης και της χαμηλής πυκνότητας.
● Προτεραιοποίηση των ανέργων και των γυναικών.
● Ενίσχυση της κοινωνικής, οικονομικής, και οικολογικής ανθεκτικότητας των αγροτικών κοινοτήτων.
● Διασφάλιση της αειφόρου διαχείρισης του φυσικού κεφαλαίου και δημιουργία αξίας από τις υπηρεσίες οικοσυστήματος.
● Διατήρηση της παράδοσης, της κληρονομιάς και των πολιτιστικών αγαθών.
● Προτεραιότητα στη χρήση υφιστάμενων υποδομών.
